Van der Hooplaan
Historie van het winkelcentrum
In deze serie van zes delen neemt ondernemer Cor Mulder de lezers mee op een historische reis door zes decennia aan gebeurtenissen en evenementen van het winkelcentrum Van der Hooplaan. Dit winkelcentrum werd op 26 november 1959 officieel geopend en viert dit jaar haar zestigjarig bestaan. Deze week: deel 1:
1959 – 1969: Ontstaansgeschiedenis.
JOEP DERKSEN
Op 26 november 1959 werd, speciaal voor een woonwijk bij de Van der Hooplaan een compleet nieuw winkelcentrum opgericht. De eerste winkels, die hun deuren openden, waren Turkenburg Textiel, Modelslagerij Vermeulen, en Kunstnijverheid Martha de Groot. Maar al spoedig volgden ook een bakker, groenteboer, fietsenzaak en andere winkels.
In de jaren ’50 was het heel normaal, dat iedere wijk of wijkje haar eigen winkelcentrum had. Zo zaten in de buurt al vier andere winkelcentra; aan het Hueseplein, op het Augustinuspark, op de Van der Leeklaan en de Lindenlaan. Ondernemer Cor Mulder herinnert zich: ,,Aan de overkant van de straat stonden een paar heel kleine kruidenierswinkeltjes, zoals de Vivo en Spar. Deze miniwinkeltjes konden gewoon naast elkaar bestaan; ieder had z’n eigen klantjes. Ons winkelcentrum had direct al een compleet assortiment en alles wat de consument nodig had.’’
Er stond zelfs een benzinestation op straat, van de gebroeders Koudijs van de Daf-garage. Zelfbediening bestond toen nog niet; de broers gooiden jouw tank vol voor het bedrag, dat jij wilde uitgeven. Maar uiteindelijk verdween dit stukje folklore. in de jaren zeventig ging de lokale overheid maatregelen nemen om zo’n benzinestation niet meer in een woonwijk te hebben.
Na enkele jaren kwamen de eerste wijzigingen in het winkelaanbod. Ondernemer Bodart was de eerste die stopte. Zijn lampenwinkel werd vervolgens een schoenenzaak. Later vertrok ook de elektrowinkel van de firma Trooster en ook deze plek werd direct opgevuld. Het waren goede tijden voor de ondernemers en de omwonenden.
Deel 2: 1969 – 1979: Nieuwe trends
In deze periode zie je dat de wijziging van de winkels doorgaat. Zo was er een stoffeerderij, maar hiervoor in de plaats kwam de ijzerwinkel van Estoppey. Toen begon eigenlijk al de periode van schaalvergroting. Het kleinschalige verdween langzamerhand, beetje bij beetje, maar onafwendbaar. En die trend was vooral te merken in de foodsector. De kosten stegen en de concurrentie werd groter. Het was daarom nodig om meer aanbod te hebben en dus moest je een winkel met een groter vloeroppervlakte hebben.
Ook het consumentengedrag veranderde in de jaren ’70 van de vorige eeuw. Ze gingen de heel kleine winkelcentra, waar niet voldoende winkelaanbod was, mijden. En richtten zich op de winkels waar een groter aanbod van producten was. Ondernemer Cor Mulder: ,,Het ging haast ongemerkt, maar het was toch een duidelijke trend.’’
Wie de jaren ’70 zegt, denkt aan de oliecrisis en de hippietijd, maar daar merkte je in dit winkelcentrum niets van. ,,Op zo’n buurtniveau krabbelt het leven rustig voort. En van crisissen hebben we geen last gehad. Het winkelaanbod was gevarieerd en hier zaten goede en kleine zelfstandige ondernemers.’’
De klantenkring was uitgebreid; in de buurt woonden voornamelijk gezinnen, waarbij veel mensen werkten bij KLM en Fokker. Deze bedrijven zorgden namelijk ook voor hun medewerkers, waar het ging om de huisvesting. En met twee of drie kinderen per gezin was het in het winkelcentrum altijd een vrolijke drukte.
Langzamerhand begon die bevolkingssamenstelling echter te veranderen. Er kwamen in de wijk steeds meer sociale huurwoningen. Gezinnen maakten plaats voor eenoudergezinnen en mensen van buitenaf.
Deel 3: 1979 – 1989 Wisseling van de wacht
In de jaren ’80 vindt de wisseling van de wacht plaats. De wat oudere garde, die vanaf het begin in het winkelcentrum zat, zien we langzaam verdwijnen. Slager Vermeulen deed de zaak over aan zijn zoon Bart Vermeulen. Mevrouw Turkenburg gaf haar zaak aan haar zoon over. En Martha de Groot’s opvolger was haar dochter Loes de Groot, waarna eind jaren 70 haar man Cor Mulder in de zaak kwam.
Waar tegenwoordig de oudere generatie de jeugd nogal eens bijstaat met hand- en spandiensten, was dat in de jaren ’80 absoluut niet het geval. Zodra een kind de zaak overnam, gingen pa en ma achter de geraniums zitten. De jongere moest het zelf maar uitzoeken. Vaak ging dat goed, maar soms ook niet. Als winkelier moest je je continue aanpassen aan de veranderende trends. De consument eiste een meer gevarieerd aanbod, verse producten én kant-en-klare maaltijden.
De winkeliers onderling deden tot en met deze decade alles op hun eigen. Ze gingen vriendelijk met elkaar om, maar er was geen onderlinge communicatie of samenwerking. En af en toe vielen ondernemers weg, die het niet meer konden bolwerken. Gelukkig voor het winkelcentrum werd iedere keer een leeggevallen zaak opgevuld door een nieuwe enthousiaste ondernemer. De firma Trooster verdween en werd vervangen door Intersport; een winkel in sportbenodigdheden. Het winkelcentrum aan de Van der Hooplaan bleef floreren, waar andere centra in kansarme gebieden steeds meer teloorgingen.
De weg, die het winkelcentrum doorkliefde, bleek vooral voordelig; de winkels zaten op een zichtlocatie en iedere dag werden duizenden passanten tijdens het rijden er aan herinnerd, dat ze nog even boodschappen moesten halen.
Deel 4: 1989 – 1999 Samenwerking
Tot de jaren ’90 kon iedere ondernemer nog in zijn of haar eigen ‘bubbel’ leven. Maar dat veranderde plotsklaps, toen begin jaren ’90 de gemeente Amstelveen begon aan de voorbereidingen van een Detailhandelsnota. De ondernemers van het winkelcentrum Van der Hooplaan beseften als eersten, dat deze Detailhandelsnota verstrekkende gevolgen zou kunnen hebben en mogelijk het einde kon betekenen van hun zakelijke toekomst.
Daarom besloten de winkeliers om een vereniging op te zetten, die de gezamenlijke belangen zou vertegenwoordigen. De eerste voorzitter werd Cor Mulder, die anno 2019 nog altijd deze functie vervult. ,,We maakten ons enorme zorgen over die detailhandelsnota, want de uitkomst er van zou zijn, dat er één groot nieuw winkelcentrum zou komen. Het was alleen de vraag, waar dat moest gebeuren. Indertijd was er grote rivaliteit met het winkelcentrum aan de Lindelaan. Maar wij konden de gemeente er van overtuigen, dat onze locatie de beste was om daar hét winkelcentrum van dit deel van Amstelveen van te maken. Wij hadden namelijk al twintig bedrijven en op de Lindelaan stonden hooguit zeven winkels.’’
De winkeliersvereniging zorgde er ook voor, dat er meer diversiteit kwam in de woningbouw in deze wijk. ,,We maakten ons zorgen over de veranderende demografie. Als we ons brood wilden blijven verdienen, dan moesten er ook inwoners komen, die wat te besteden hadden in de wijk. En niet alleen naar de prijsvechters zouden gaan.’’ Uiteindelijk besloot het gemeentebestuur om niet meer alleen sociale woningen te bouwen in dit deel van Amstelveen, maar ook huizen voor de middenklasse. Hierdoor kwam er meer evenwicht in de bevolkingssamenstelling.
Deel 5: 1999 – 2009 Superspecialisatie
Het was in deze tien jaar niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Verderop in de wijk verdween het ene winkeltje na de andere zaak. En winkelcentrum Van der Hooplaan ging zich steeds meer profileren als een specialiteitencentrum. Bart Vermeulen stopte met zijn slagerij en er kwam een nieuwe slager; Fred van Ingen, die met veel enthousiasme en enorme kennis van zaken aan de slag ging. Ook de visboer onderscheidde zich door zijn culinaire kennis. ,,Je zag de superspecialisatie ontstaan en door de jaren heen heeft zich dat verder ontwikkeld’’, licht ondernemer Cor Mulder toe.
De invoering van de euro ging geruisloos; de winkeliers hadden zich hier goed op voorbereid. Wel was er in de eerste maanden iets opvallends aan de hand, herinnert Mulder zich: ,,Wat me opviel was, dat we toentertijd veel meer briefjes van 100, 200 en 500 over de toonbank kregen.’’
In dit decennium werd ook het vijftigjarig bestaan van het winkelcentrum gevierd. Over de activiteiten, die toen opgezet werden, wordt anno 2019 nog steeds over gepraat. In 2009 werd een drie maanden lange actie opgezet. Iedere week was er weer wat anders te doen. Zo werd er vlakbij het winkelcentrum een beachvolleybalveld opgezet, waar het een enorme happening was. Mensen konden hun aankoopbonnen inwisselen voor enveloppes van winkeliers en prijzen winnen. En er was één hoofdprijs: een echte Suzuki! ,,Voor de schaal van het winkelcentrum was het ongekend, dat we een auto weggaven’’, lacht Mulder. Het was dankzij de goede relaties met een garagebedrijf en de steun van een bevriende bouwondernemer, de gemeente en andere sponsoren dat zo’n megaprijs ter beschikking gesteld kon worden.
Deel 6: 2009 – 2019: Het heden en de toekomst
Winkelen kan op twee manieren: gezellig naar het centrum gaan of digitaal. De opkomst van het internetshoppen bleek een toegevoegde waarde te zijn voor de ondernemers van het winkelcentrum Van der Hooplaan. Tegenwoordig openen internetbedrijven fysieke winkels. Juist omdat mensen producten willen zien, proeven en voelen. Daarnaast is het sociale aspect ook heel belangrijk om naar een winkel te gaan. Uiteraard zijn alle winkels van dit winkelcentrum online te vinden.
Ondernemer Cor Mulder: ,,Internet is meer een kans dan een bedreiging; als je daar goed mee om weet te gaan. Pas de marketing aan op de grootte van jouw bedrijf en dan zijn er voldoende kansen. Maar de basis blijft de spullen die je verkoopt. Als je goede dingen verkoopt, blijf je bestaan.’’ Niet voor niets staan er bijvoorbeeld soms 12 medewerkers in de winkel van de visboer; mensen waarderen de verse en exclusieve producten.
Mulder: ,,Wij als zelfstandigen moeten goede service geven. Als je dat niet doet, dan red je het op termijn niet.’’ Enkele jaren geleden werd het winkelcentrum verrijkt met de COOP, een supermarkt van 1.200 m2; hiermee is de continuïteit voor de komende tientallen jaren gewaarborgd. Deze supermarkt heeft nieuw publiek aangetrokken; mensen die nu ook de voordelen van de kleine winkeliers leren kennen.
Om het 60-jarig bestaan van het winkelcentrum te vieren, zijn er drie acties: een rebus, woordzoeker en vragenlijst. Met elke actie kunnen 27 fantastische prijzen gewonnen worden, die beschikbaar zijn gesteld door alle deelnemende winkeliers. En daarnaast is er nog één superhoofdprijs. Wat die hoofdprijs is, wordt binnenkort bekend gemaakt.